Adetlerim Düzensiz Oluyor, Bu Durum Ne Kadar Önemlidir? Sebebi Ne Olabilir?
Adet düzensizliği normalde 21-35 gün ara ile adet görmesi gereken bir kadında adetlerin sık aralıklarla ya da uzun aralıklarla olmasıdır. Zaman zaman da ara kanamalar olabilir, bu durum da adet düzensizliği olarak değerlendirilebilir. Normal bir adet döngüsü 21-35 günde bir olur, en az 2 en fazla 10 gün sürer. Yoğunluğu ya da günlük miktarı ise standart değildir, çünkü bazı bayanlar sık ped değiştirebilir. Fakat adetleri esnasında bebek bezi kullanmak zorunda kalan bir kadında adetlerin yoğun olduğunu söyleyebiliriz.
Adet düzensizliği olan bir kadında beraberinde adetlerde ağrı, ilişki esnasında ağrı, kansızlık ya da ilaç kullanımı olup olmadığı mutlaka sorgulanmalıdır.
Adet düzensizliği şikayeti ile başvuran bir kadında ilk önem verdiğimiz nokta kadının yaşıdır. Kadın yaşı 20 altı ise hormonal sebepler, polikistik over hastalığı, endometriozis hastalığı, tiroid bezi hastalıkları, rahim anomalileri sebep olabilir. Bu bayanlarda muayene ve ultrasonografi yapıldıktan sonra kan testleri bazen de MRI gibi ileri görüntüleme tetkikleri istenebilir.
Muayene şekli ve ultrasonografi yöntemi evli olup olmadığına göre vajinal ya da karından yapılmaktadır. Kadın yaşı 20-40 arası ise yine hormonal sebepler, polikistik over hastalığı, endometriozis hastalığı, myom, adenomyozis, endometrial hiperplazi, endometrial polip, tiroid bezi hastalıkları ve sık olmamakla birlikte genital organ kanserleri altta yatan sebep olabilir. Yine bu kadınlarda jinekolojik muayene, smear tarama testi, ultrasonografik değerlendirme sonrası gerekli görüldüğünde kan testleri ve MRI gibi ileri görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir.
Kadın yaşı 40 yaş üstü olduğunda ise genital organ kanserlerini dışlamak gerekir. Mutlaka jinekololik muayene, ultrasonografi ve sıklıkla rahimden parça alınması ya da histeroskopi dediğimiz endoskopik işlemle rahim iç boşluğunun değerlendirilerek biyopsi yapılması uygun olacaktır. Yine bu yaş grubunda da tiroid bezi problemleri ekarte edilmeli ayrıca menopozal geçiş dönemi nedeniyle hormonal değişikliklere bağlı düzensiz kanamalar olabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Fakat önceliğimiz genital organ kanserlerini ekarte etmek olmalıdır. Menopoz sonrası olan her türlü vajinal kanama değerlendirmesi ise mutlaka kanser olup olmadığını ortaya koymaya yönelik olmalıdır.
Adet düzensizliği olan kadınlar da tedavi yöntemleri nelerdir?
Adet düzensizliğinin nedeni hormonal bozukluk ise genellikle ilaçlarla tedavisi mümkündür. Tiroid bezi hastalıklarında kullanılacak ilaçlarla adet düzene girmektedir. Fakat bu durumda hormonal takip önemlidir, periyodik olarak kan testleri yapılmalıdır. Yine hormonal bir hastalık olan polikistik over hastalığında adetler düzensiz olabilir, bu hastalarda metformin içeren ilaçlar, kilo vermek, egzersiz ve yaşam tarzı değişiklikleri ve de zaman zaman doğum kontrol hapları kullanılarak adetler ritme girmektedir. Adet düzensizliğinin nedeni myom, endometriozis hastalığı, polip, adenomyozis ise ameliyat gerekebilir. Son yıllarda bu ameliyatları endoskopik olarak yani laparoskopi ve histeroskopi ile yapmaktayız. Tetkiklerde ve muayenede bir sorun tespit edilmeyen hastalarda adet günlüğü tutmalarını önererek düzensizliğin türü öğrenilmeye çalışılabilir.
Özetle adet düzensizliği bayanlarda sık görülen bir durumdur. Sebepleri kişiden kişiye çok farklılık gösterir. Öncelikle ihmal etmeden nedenini öğrenmeye yönelik muayene, ultrasonografi ve kan testleri yapılmalı, sonuçlara göre bir tedavi planı belirlenmeli, sonrasında uygun aralıklarla tedavi takibine en az 6-12 ay süre ile devam etmek uygun olacaktır.