Polikistik Over Sendromu Olan Kadınlarda Kısırlık Tedavisi

Polikistik over sendromu olan kadınlarda kısırlık (infertilite) en sık görülen hastalıklardan biridir. Adet düzensizliği, tüylenme, akne, kilo fazlalığı ve infertilite (kısırlık) en sık neden olduğu şikayetlerdir. Çocuk sahibi olmak isteyen kadınların neredeyse beşte birinde bu hastalık görülmektedir.

Polikistik Over Sendromu Olan Kadınlarda Kısırlık Tedavisi Nasıl Yapılır?

1- Düzenli Egzersiz

Genellikle genç, adetleri düzensiz, tüylenme problemi de olan kilolu kadınlarda polikistik over sendromu görmekteyiz. Polikistik over sendromu olan kadınlarda infertilite tedavisi için ilk tavsiyemiz kilo kaybını sağlamak ve egzersiz yapmasını önermektir. Zaman zaman insülin direnci de olabilmekte ve kilo vermek zorlaşmaktadır. Bu durumda bu kısır döngüyü kırmanın yolu egzersiz yapmaktan geçmektedir. Karbonhidrattan fakir, liften zengin bir diyet ve egzersiz ile adetler bile ilaçsız, kendiliğinden düzene girebilir.

2- İnsülin Direnci İlaç Tedavisi

İnsülin direnci tespit ettiğimiz PKOS hastalarında metformin içeren ilaçlar ile adetler düzene girebilir. Bu ilaçları en az 6 ay süre ile kullanmak gerekmektedir. Tiroid bezi hormonu olan TSH veya süt hormonu olan prolaktin yükseklikleri olabilmekte, ilaçlarla bunları düzelttiğimizde kendiliğinden gebelikler oluşmaktadır.

3- Histeroskopi Endoskopik Tedavi

PKOS olan ve çocuk isteyen kadınlarda ilk olarak jinekolojik muayene ve ultrasonografide bir problem varsa onları halletmemiz gerekir. Örneğin rahimde polip varsa histeroskopi dediğimiz endoskopik yöntemle onu almak gerekir. Kanda yapılacak hormon testleri ile hormonal problemler varsa ortaya koymak, yine ailede şeker hastalığı varsa şeker yükleme testi yapmak uygun olacaktır. Bu dönemde eşinde sperm problemi olup olmadığını anlamak için bir semen analizi yapmak gerekir. Sonrasında tüplerinde tıkanıklık varsa ortaya çıkarmak için rahim filmi (HSG) çekilmesi önerilir.

4- Sigara Kullanılmamalı

Bu temel değerlendirme sonrası PKOS dışında kısırlık sebebi varsa ortaya çıkacaktır. Sorun tespit edildiğinde öncelikle bunların düzeltilmesi gerekir. Ayrıca hem erkek hem de kadında sigara kullanımı varsa kesilmesi önerilir. Sigara yumurta ve sperm kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir.

Yapılan sperm analizinde problem yoksa ve tüpler açık ise PKOS hastalarının çocuk sahibi olması için ilk basamak tedavi yumurta takibi ve zamanlı ilişki önerisidir. Bu hastalarda yumurtlama sorunu olduğundan yumurta takibi esnasında haplarla ya da iğnelerle yumurtalıklardan kontrollü bir şekilde yumurta gelişimi uyarılır. Toplamda adetle başlayıp 10-15 gün süren bu süreç sonrası ilişki önerilir. Bu şekilde yapılacak takip 3-6 ay sürdürülebilir. Eğer gebelik oluşmaz ise ya da kadında psikolojik olarak olumsuz duygular yoğun olursa bir sonraki aşama olarak aşılamaya geçilebilir.

5- Kısırlık Tedavisi

Polikistik over sendromu olan kadınlarda infertilite tedavisi yine adetle başlar ve iki hafta sürer. Bu süreçte yine iğneler ile yumurtalıklardan yumurta gelişimi sağlanır ve olgun yumurta geliştiğinde eşinin menisinden alınan spermler laboratuarda hazırlanarak rahim içerisine bırakılır. Bu şekilde aşılama tedavisi 2-3 kez uygulanabilir.

6- Tüp Bebek Tedavisi

Polikistik over sendromu olan kadınlarda infertilite tedavisi yani aşılama ile de sonuç alınamaz ise ya da evlilik süresi 5 yıldan uzun ise tüp bebek tedavisine geçilmesi önerilir. PKOS olgularının tüp bebek tedavisinde yumurta gelişimi aşaması çok önemlidir, aşırı uyarılma olabilir ve bu durumda hastalarda karın içerisinde sıvı birikimi ile nefes darlığı, solunum sıkıntısı ve bu nedenle hastanede yatmak gerekebilir. Bu hastaların tüp bebek tedavilerinin yakın takip edilmesi ve tecrübeli bir hekim tarafından izlenmesi iyi olacaktır.

PKOS hastaları yüksek oranda gebelik elde ettiğimiz hasta grubudur. Bu hastalarda toplamda baktığımızda tedavilerle gebelik elde etme ihtimalimiz %80’lere ulaşmaktadır. PKOS hastalarında gebe kalmadan önce kilo verilmesi elde edilecek gebeliklerin de sağlıkla devam etmesini, tansiyon yüksekliği ve gebelik şekeri gibi sorunların önlenmesini sağlayacaktır.

Özetle, PKOS yumurtlama sorunu ile giden bir hastalıktır. PKOS olan kadınlar çocuk istediğinde eşinin sperm değerlerinin ve kadının tüpleri ile hormonlarının değerlendirilmesi ve bu sonuçlara göre yardımla üreme tedavisinin planlanması uygun olacaktır.